BAB 5: DEMOKRASI & PILIHAN RAYA{ pam penggal 1 }

5.1 Sistem Pilihan Raya di Malaysia

   i.      Malaysia mengamalkan demokrasi berparlimen di samping mengekalkan sistem Raja Berperlembagaan

  ii.      Di peringkat negeri pula,Sultan / YdP Negeri merupakan pemerintah Berperlembagaan bg negeri² berkenaan

 iii.      Mengikut Perlembagaan Persekutuan,tanggungjawab u mengadakan  pilihan raya ke Dewan Rakyat & DUN terletak pd SPR

5.2 Suruhanjaya Pilihan Raya {bhg 8 Perlembagaan}

5.2.1 Keanggotaan : {Perkara 114 Perlembagaan Persekutuan}

   i.      SPR dianggotai o seorang Pengerusi ,seorang Timbalan Pengerusi & 5 org ahli

  ii.      Anggota²  Suruhanjaya dilantik  o Seri Paduka Baginda YdPA selepas berunding  dgn  Majlis Raja²

 iii.      Seseorang anggota SPR memegang jwtn berumaur 66 thn.Apabila hilang kelayakan  pd bila² masa beliau msti meletakkan jwtnnya melalui surat y ditujukan kpd YdPA

 iv.      x blh dipecat drpd jwtn kecuali ats syor tribunal y ditubuhkan

   v.      YdPA blh memecat jwtn mana² anggota SPR jika anggota tersebut

S  Seorang bankrap y belum lepas

S  Melibatkan diri dlm apa² jwtn / pekerjaan berbayar di luar tugas jwtn

S  mana² ahli 1 Majlis Parlimen / DUN

5.2.2 Fungsi Utama SPR

   i.      membuat kajian & persempadanan semula bhg Pilihan Raya Parlimen & Negeri x kurang 8 thn dr tarikh persempadanan semula y terdahulu

  ii.      menjalankan urusan pendaftaran pemilih & semakan daftar pemilih

 iii.      menjalankan pilihan raya umum ke  Dewan Rakyat & ke DUN & menjalankan pilihan raya kecil sekiranya berlaku kekosongan

5.2.3 Persempadanan Semula Bahagian² Pilihan Raya

   i.      SPR bertanggungjawab  u mengkaji semua sempadan bahagian² Pilihan Paya Parlimen & Negeri

  ii.      Syor awal persempadanan bahagian pilihan raya hendaklah dimaklumkan kpd YdP Dewan Rakyat & PM dikehendaki menyiarkan dlm warta

5.2.4 Pendaftaran Pemilih

   i.      Seseorang pemilih itu mestilah mendaftar dgn SPR sebelum mengundi pilihan raya bg Dewan Rakyat / DUN

  ii.      Seseorang itu layak u mendaftar jika :

§  Wargenegara Malaysia

§  Berumur x kurang drpd 21 thn pd tarikh kelayakan;seorang penduduk di mana² bahagian pilihan raya di Malaysia

§  x hilang kelayakan

    5.2.5 Hilang Kelayakan Pemilih

   i.      Seseorang pemilih akn hilang kelayakn jika :

♦        Pd tarikh kelayakan,ditahan kerana x siuman / sedang menjalani hukuman penjara

♦        Sebelum tarikh kelayakan,tlh didapati bersalah & dihukum mati / penjara u tempoh lebih 12 bulan & masih menjalani hukuman pd tarikh kelayakan

♦        Tlh didapati bersalah di bawah Akta Kesalahan Pilihan Raya 1954

♦        Telah memperoleh kerakyatan asing

5.2.6 Kelayakkan Calon

*        Seseorang itu layak menjadi calon dalam mana² pilihan raya jika memenuhi syarat berikut ;

E Warganegara Malaysia & bermastautin di negara ini

E Berumur x kurang drpd 21 tahum pd hari penamaan calon

E Tinggal di negeri di mana dia akan bertanding

*        Seseorang calon hilang kelayakan jika dia ;

E Tlh didapati / diisytiharkan x siuman

E Didapati bankrap

E Memegang jawatan berkepentingan “ office of profit”

E Tlh didapati bersalah  o mahkamah  di Malaysia & dijatuhi hukuman penjara u tempoh x kurang dr 1 tahun / denda x kurang dr RM 2000 & belum mendapat keampunan

E  Telah memperoleh kewarganegaraan asing

5.2.7 Tempoh Pilihan Raya

Q  Pilihan Raya u Dewan Rakyat & DUN seperti y ditetapkan o undang²,diadakan sekali dlm tempoh 5 tahun kecuali jika dewan dibubarkan lebih awal

Q  Pilihan Raya umum diadakan di dalm tempoh 60 hari selepas tarikh pembubaran

Q  Pilihan Raya Kecil diadakan di dalam tempoh 60 hari dr tarikh kekosongan,sama ada disebabkan kematian,peletakan jawatan

Q  Tarikh kekosongan kerusi akn ditetapkan o SPR

5.2.8 Proses Pilihan  Raya

a)   Pilihan Raya Umum / Pilihan Raya Kecil bermula dgn pengeluaran writ pilihan raya o SPR kpd Pegawai Pengurus Pilihan raya

b)  Pd masa y sam 1 notis akn diwartakan,menetapkan tarikh² hari penamaan calon & hari mengundi

5.2.9 Deposit

a)   RM 10,000 bg kerusi Parlimen & RM 5,000 bg kerusi DUN

b)  Calon akn hilang 1/8 drpd jumlah undi y diperoleh o semua calony bertanding did lm Sesutu bhg pilihan raya berkenaan

5.2.10 Petisyen Pilihan Raya

{  Keputusan pilihan raya blh dicabar di mahkamah.Suatu petisyen blh dibuat ats sebab ketidak patuhan undang² & peraturan² pilihan raya

{  Petisyen pilihan raya mestilah dikemukan ke Mahkamah Tinggi dalam masa 21 hari selepas tarikh keputusan pilihan raya diwartakan

{  Keputusan Mahkamah Tinggi Pilihan Raya blh dirayu ke Mahkamah Persekutuan

5.2.11Penyata Perbelanjaan Pilihan Raya

d Perbelanjaan pilihan raya x blh melebihi RM 200,000 bg Dewan Rakyat & RM 100,000 bg DUN

d Laporan perbelanjaan mestilah dihantar kpd Pengarah Pilihan Raya Negeri  dlm tempoh 31 hari selepas tarikh keputusan pilihan raya diwartakan

5.2.12 Elemen² Penting Pilihan Raya

ß  Elemen²  penting pilihan raya adalah ;

%  Bahagian Pilihan Raya

%  Pemilih

%  Calon

%  Proses Pilihan Raya